Er zijn al zoveel kosten bij de aankoop van een huis en dan moet je ook nog eens taxatiekosten betalen. Er zijn volop manieren om de waarde van een woning te achterhalen en dan stellen ze deze dure verplichting. Kan ik mijn huis gratis laten taxeren, waarom is een taxatie zo duur? We geven je niet alleen antwoord op deze vragen maar we hebben ook enkele waardevolle tips om gratis of goedkoop je huis te laten taxeren.
Wat is een taxatie eigenlijk?
Voordat we specifiek gaan kijken naar woningtaxatie leggen we in het kort uit wat taxeren is. Letterlijk staat het voor een inschatting van de waarde die een object vertegenwoordigt. Taxaties vinden plaats in vastgoed, kunst en verzamelobjecten. Een taxatie wordt uitgevoerd door een onafhankelijke expert die in staat is de waarde van een object te bepalen. Waarom is taxeren belangrijk?
- Iemand wil een duur object kopen dat later weer doorverkocht wordt aan een andere partij.
- Er moet een verzekering worden afgesloten op basis van de marktwaarde.
- Een geldverstrekker wil objectief vast laten stellen wat de waarde is voordat een lening wordt toegekend.
Het gaat doorgaans om objecten met een aanzienlijke monetaire waarde. Het betreft objecten die later weer verkocht kunnen worden aan een volgende eigenaar, het zijn daarmee geen verbruiksartikelen. Taxateurs moeten een opleiding volgen en erkend zijn. Per sector kan accreditatie verschillen. Zo is er voor vastgoed taxateurs de keuze uit DNV en Hobéon SKO voor de toetsing op vakbekwaamheid.
Op basis daarvan is het mogelijk om als erkend taxateur ingeschreven te worden in de registers van Stichting Certificering voor Makelaars en Taxateurs of Stichting VastgoedCert. Om te voldoen aan de eisen is een gedegen opleiding nodig. Daarom kun je niet zomaar een huis gratis laten taxeren.
Is taxatiewaarde hetzelfde als marktwaarde?
Bij kunst- of verzamelobjecten gaat het vooral om een zekere handelswaarde. Een papieren kaartje van een bekende honkballer uit 1953 heeft waarde voor verzamelaars en fans van honkbal. In deze situatie wordt de marktwaarde bepaald door schaarste en vraag. Een replica van dit kaartje vertegenwoordigt niet dezelfde waarde als het origineel. Dit is ook het geval met kunstwerken.
Er is maar één Nachtwacht van Rembrandt. Waarom de waarde van dit schilderij veel hoger ligt dan een werk een onbekende schilder is voor een deel vanwege de cultuurhistorische achtergrond maar ook deels vanwege de kunsthandel. De kunstwerken worden soms gezien als beleggingsobject dan als kunstwerk om naar te kijken.
Bij huizen gaat het om een object dat gebruikt wordt met een woonfunctie. De marktwaarde wordt voor een deel bepaald door de herbouwwaarde, dat zijn de kosten om een soortgelijk pand opnieuw te bouwen inclusief materiaal en arbeid. Dan is er de waarde op basis van vraag en aanbod. Als er veel vraag is naar vrijstaande eengezinswoningen met een beperkt aanbod dan stijgt de marktwaarde.
Bij een huis taxeren zijn de objectieve eigenschappen eenvoudiger te bepalen dan de subjectieve kenmerken zoals de vraag of marktwerking. Dit geldt dubbel bij hypotheken die soms een looptijd van tientallen jaren hebben.
Kun je een huis gratis laten taxeren?
Het korte antwoord is “nee, je kunt niet een huis gratis laten taxeren”. Het is vaak wel mogelijk om kosten te besparen door voor een ander type taxatie te kiezen. Ook zijn er situaties waarin een officiële taxatie niet vereist is, dan kun je voor een waardebepaling kiezen. Hier zijn de drie voornaamste opties:
1. Taxatie
Laten we beginnen met de standaard optie die tevens het duurste zal uitpakken. Als je een huis wilt kopen, een tweede hypotheek wilt nemen of een huis wilt verkopen dat door nabestaanden is geërfd dan moet je de woning laten taxeren. Je mag zelf kiezen voor de taxateur zolang deze erkend is en in de buurt van het object gevestigd is. De tarieven kunnen uiteenlopen maar over het algemeen liggen ze op een gelijk niveau. De taxateur gaat naar de locatie, werkt een lijst met meetpunten af en kan op basis hiervan de taxatiewaarde bepalen. Indien vereist zal er een validatie plaatsvinden van het rapport door een onafhankelijke organisatie.
2. Online taxatie
Het is nu ook mogelijk om een geautomatiseerde taxatie uit te laten voeren. Dit is geen gratis taxatie maar de kosten liggen veel lager. Als het een vrij standaard woning betreft zonder unieke kenmerken dan kan op basis van een grote database vol informatie de waarde worden bepaald. Er wordt dan bijvoorbeeld gekeken naar de prijzen van vergelijkbare huizen die de laatste tijd verkocht zijn. Op dit moment is het Calcasa rapport de enige die door hypotheekverstrekkers en de NHG geaccepteerd wordt. Deze organisatie levert al langere tijd desktop taxaties aan vastgoed professionals. Informeer bij jouw hypotheekverstrekker of online taxatie rapport voldoende is.
3. Gratis waardebepaling in plaats van taxeren
Als je wilt weten wat de waarde van je huis is maar niet direct een hypotheekaanvraag wilt indienen dan kun je gratis je huis laten ‘taxeren’. Het betreft in dit geval taxatie in de zin dat het een expert betreft die de toetsing uitvoert maar dan zonder juridische status. Veel makelaars bieden deze service en zullen kosteloos de waarde van jouw woning bepalen.
Op basis van deze berekening kun je als huiseigenaar tot een vraagprijs komen. In overleg met de makelaar kun je een strategie bepalen om de woning voor de beste prijs te verkopen. Een gratis waardebepaling zal niet gepaard gaan met een verplichting om de woning te verkopen of om voor die makelaar te kiezen. Het is een meer verkennende fase om de marktwaarde te achterhalen en de mogelijkheden in kaart te brengen.
Taxatiewaarde en koopsom is niet gelijk
Je wilt een huis kopen. De vraagprijs is 350.000 euro maar je biedt 370.000 euro om er zeker van te zijn dat het jouw paleisje wordt. De taxateur komt langs en komt uit op een bedrag van 340.000 euro. Dit is het bedrag op het taxatierapport en je mag niet meer dan 100 procent van deze ‘marktwaarde’ lenen. Nu heb je een gat van 30.000 euro die je op een andere manier moet financieren.
Let er dus bij overbieden op dat de taxatiewaarde lager kan uitvallen dan de koopsom die jij bereid bent te betalen. Je kunt niet zomaar alles lenen wat je biedt.